ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΓΙΑ ΑΙΜΟΡΡΟΪΔΕΣ

Ως χειρουργός που καθημερινά καλούμαι να αντιμετωπίσω παθήσεις του πεπτικού, κατά συνέπεια και αρκετά περιστατικά αιμορροΐδων, βλέπω πόσο συχνά η διατροφή παίζει τελικά πραγματικά καθοριστικό ρόλο τόσο στην πρόληψη όσο και στη διαχείρισή τους. Οι αιμορροΐδες μπορεί να μην είναι πάντα σε σοβαρό βαθμό, όμως όταν ταλαιπωρούν τον ασθενή, η σωστή διατροφή γίνεται πραγματικός σύμμαχος. Πριν φτάσουμε στο χειρουργείο, είναι σημαντικό να έχουμε εξαντλήσει τις συντηρητικές μεθόδους, και η τροποποίηση της διατροφής είναι από τις πιο αποτελεσματικές μεθόδους.

Βασικοί Στόχοι της Διατροφής

Όταν σχεδιάζουμε ένα διατροφικό πλάνο για αιμορροΐδες, στοχεύουμε σε τρία βασικά σημεία:
• Στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας
• Τη μείωση της καταπόνησης κατά την αφόδευση
• Τη μείωση της φλεγμονής και των ερεθισμών
Ας δούμε όμως αναλυτικά παρακάτω πώς επιτυγχάνεται καθένα από αυτά:

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΔΥΣΚΟΙΛΙΟΤΗΤΑΣ

Η δυσκοιλιότητα είναι ίσως ο πιο σημαντικός παράγοντας που επιδεινώνει τις αιμορροΐδες όπως έχουμε αναλύσει και σε προηγούμενο άρθρο . Όταν τα κόπρανα είναι σκληρά, η πίεση στην περιοχή αυξάνεται και τα αγγεία των αιμορροΐδων διογκώνονται. Για να το αποφύγουμε αυτό, χρειάζεται:
• Να αυξήσουμε σταδιακά την πρόσληψη φυτικών ινών.
• Να εντάξουμε φρούτα, λαχανικά και δημητριακά ολικής άλεσης στην καθημερινή διατροφή.
• Να αποφεύγουμε τη συνήθεια να καθόμαστε πολλή ώρα στην τουαλέτα, γιατί παρατεταμένη πίεση επιδεινώνει την κατάσταση.
Μια απλή πρακτική που συστήνω συχνά στους ασθενείς μου είναι να ξεκινούν τη μέρα τους με ένα ποτήρι χλιαρό νερό και ένα φρούτο. Αυτή η μικρή ρουτίνα ενεργοποιεί το έντερο φυσικά.

ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΠΟΝΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΑΦΟΔΕΥΣΗ

Όσο πιο εύκολα γίνεται η κένωση του εντέρου, τόσο λιγότερη πίεση δέχονται οι αιμορροΐδες. Αν νιώθεις ότι χρειάζεται «σπρώξιμο», τότε πιθανόν κάτι δεν πάει καλά στη διατροφή σου.
Η λύση βρίσκεται σε μια ήπια αλλά σταθερή πρόσληψη φυτικών ινών και υγρών καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Η ενυδάτωση είναι εξίσου σημαντική με τις ίνες. Αν υπάρχει αφυδάτωση, οι ίνες δεν μπορούν να λειτουργήσουν σωστά, και αντί να μαλακώσουν τα κόπρανα, τα κάνουν πιο σκληρά.

ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΦΛΕΓΜΟΝΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΡΕΘΙΣΜΩΝ

Οι αιμορροΐδες συχνά συνοδεύονται από φλεγμονή, πόνο και κνησμό. Μια διατροφή πλούσια σε αντιοξειδωτικά βοηθά να περιοριστούν αυτά τα συμπτώματα.
Συνιστώ τροφές όπως:
• Μούρα, κεράσια και δαμάσκηνα (πλούσια σε ανθοκυανίνες).
• Λιπαρά ψάρια (π.χ. σολομός, σαρδέλα) για τα ωμέγα-3.
• Ελαιόλαδο ως βασική πηγή λίπους.
Η μείωση των επεξεργασμένων τροφών και των τρανς λιπαρών επίσης βοηθά σημαντικά στη μείωση της φλεγμονής στο έντερο και στα αγγεία.

ΤΡΟΦΙΜΑ ΠΟΥ ΣΥΝΙΣΤΩΝΤΑΙ ΌΤΑΝ ΕΧΟΥΜΕ ΑΙΜΟΡΡΟΙΔΕΣ

Η σωστή διατροφή δεν χρειάζεται να είναι περίπλοκη. Αρκεί να βασίζεται σε φυσικά, απλά τρόφιμα που διευκολύνουν την πέψη και τη λειτουργία του εντέρου:

ΤΡΟΦΙΜΑ ΠΛΟΥΣΙΑ ΣΕ ΦΥΤΙΚΕΣ ΙΝΕΣ

Οι φυτικές ίνες είναι η «καρδιά» της διατροφής για αιμορροΐδες. Υπάρχουν δύο βασικοί τύποι:
• Διαλυτές ίνες, που μαλακώνουν τα κόπρανα και διευκολύνουν την αποβολή.
• Αδιάλυτες ίνες, που αυξάνουν τον όγκο των κοπράνων και ενεργοποιούν την κινητικότητα του εντέρου.
Καλές πηγές:
• Δημητριακά ολικής άλεσης (βρώμη, κριθάρι, καστανό ρύζι)
• Όσπρια (φακές, ρεβίθια, φασόλια)
• Φρούτα όπως μήλα, αχλάδια, ακτινίδια
• Λαχανικά όπως μπρόκολο, σπανάκι και καρότα
Ένα πρακτικό tip: αύξησε σταδιακά τις ίνες, γιατί αν το κάνεις απότομα, μπορεί να προκαλέσει φούσκωμα ή αέρια.

ΕΠΑΡΚΗΣ ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΥΓΡΩΝ

Το νερό είναι θεμελιώδες για την καλή λειτουργία του εντέρου. Προτείνω τουλάχιστον 1,5–2 λίτρα ημερησίως, ανάλογα με το βάρος και τη δραστηριότητά σου.
Εκτός από το νερό, μπορείς να προσθέσεις:
• Φυσικούς χυμούς χωρίς ζάχαρη
• Ροφήματα από βότανα (π.χ. χαμομήλι, τσουκνίδα)
• Σούπες ή ζωμούς λαχανικών
Απόφυγε όμως τα αναψυκτικά και τους έτοιμους χυμούς, που συχνά περιέχουν ζάχαρη και συντηρητικά.

ΛΙΝΑΡΟΣΠΟΡΟΣ ΚΑΙ ΨΥΛΛΙΟ (ΨΥΛΛΙΟΥΜ)

Αυτά τα δύο φυσικά συστατικά είναι ιδιαίτερα ωφέλιμα για όσους υποφέρουν από αιμορροΐδες. Ο λιναρόσπορος περιέχει φυτικές ίνες και ωμέγα-3 λιπαρά, ενώ το ψύλλιο δρα σαν φυσικός ρυθμιστής του εντέρου.
Μπορείς να τα προσθέσεις:
• Στο γιαούρτι
• Στο πρωινό σου (βρώμη ή smoothies)
• Σε σαλάτες ή σούπες
Πάντα όμως με αρκετό νερό, ώστε να αποφευχθεί η αντίθετη επίδραση.

ΤΡΟΦΙΜΑ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΠΟΦΕΥΓΟΝΤΑΙ ΟΤΑΝ ΈΧΟΥΜΕ ΑΙΜΟΡΡΟΙΔΕΣ

Όπως υπάρχουν τροφές που βοηθούν, υπάρχουν και εκείνες που επιδεινώνουν τα συμπτώματα:

ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΜΕΝΕΣ ΤΡΟΦΕΣ ΚΑΙ ΛΕΥΚΑ ΑΛΕΥΡΑ

Οι τροφές χαμηλές σε ίνες, όπως το λευκό ψωμί, τα γλυκά και τα έτοιμα σνακ, δυσκολεύουν το έντερο και αυξάνουν τη δυσκοιλιότητα. Επίσης, τα επεξεργασμένα τρόφιμα συχνά περιέχουν πολύ αλάτι, το οποίο μπορεί να προκαλέσει κατακράτηση υγρών και επιδείνωση των συμπτωμάτων.

ΠΙΚΑΝΤΙΚΑ ΚΑΙ ΚΑΥΤΕΡΑ ΦΑΓΗΤΑ

Αν και δεν είναι ίδια για όλους, τα πικάντικα φαγητά μπορεί να ερεθίσουν το έντερο και να αυξήσουν την αίσθηση καψίματος ή κνησμού στην περιοχή των αιμορροΐδων. Αν παρατηρείς ότι σε ενοχλούν, μείωσέ τα σταδιακά.

ΑΛΚΟΟΛ ΚΑΙ ΚΑΦΕΪΝΗ

Το αλκοόλ αφυδατώνει, ενώ η υπερβολική καφεΐνη μπορεί να επιδεινώσει τη δυσκοιλιότητα. Αυτό δεν σημαίνει πως πρέπει να τα αποκλείσεις εντελώς, αλλά να τα καταναλώνεις με μέτρο. Ένα ποτήρι κρασί περιστασιακά ή ένας καφές την ημέρα συνήθως δεν δημιουργούν πρόβλημα.

Κλείνοντας θα πούμε γι ακόμη μια φορά πως οι αιμορροΐδες είναι ένα συχνό αλλά απολύτως διαχειρίσιμο πρόβλημα, αρκεί να υπάρξει συνέπεια στις συνήθειες. Η σωστή διατροφή μπορεί να καθυστερήσει ή και να αποτρέψει την ανάγκη για χειρουργείο αιμορροΐδες, προσφέροντας σημαντική ανακούφιση.
Αν όμως τα συμπτώματα επιμένουν, αν υπάρχει αιμορραγία ή έντονος πόνος, τότε χρειάζεται εκτίμηση από ειδικό χειρουργό γιατί στόχος δεν είναι απλώς η αντιμετώπιση των συμπτωμάτων πρόσκαιρα , αλλά η συνολική βελτίωση της ποιότητας ζωής του ασθενούς για να αποφευχθούν και προβλήματα άγχους και κακής ψυχολογίας όπως; έχουμε γράψει και σε προηγούμενο άρθρο.