ΕΝΕΣΙΜΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ: Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΗ ΜΟΔΑ ΠΟΥ ΟΔΗΓΕΙ ΣΕ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΕΣ ΠΑΓΙΔΕΣ

ΕΝΕΣΙΜΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ: Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΗ ΜΟΔΑ ΠΟΥ ΟΔΗΓΕΙ ΣΕ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΕΣ ΠΑΓΙΔΕΣ

Ως γενικός χειρουργός με εξειδίκευση στην παχυσαρκία και στη χειρουργική του πεπτικού, συναντώ καθημερινά ανθρώπους που βλέπουν στα ενέσιμα φάρμακα παχυσαρκίας την ελπίδα ότι θα ξεμπερδέψουν εύκολα με τα κιλά. Κι όμως, όσο κι αν αυτά τα σκευάσματα υπόσχονται γρήγορη απώλεια βάρους, η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική. Ειδικά όταν γίνονται μόδα και χρησιμοποιούνται χωρίς παρακολούθηση, πολύ συχνά οδηγούν στο ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα καθώς γυρνάει μπούμερανγκ.

Έχουμε αναφερθεί ξανά στο θέμα και σε προηγούμενο άρθρο με τίτλο “Φάρμακα & τεχνικές παχυσαρκίας  ο ιδανικός συνδυασμός για τη μόνιμη απώλεια βάρους”  όμως μέσα από αυτό το άρθρο θα εξηγήσουμε τι πραγματικά συμβαίνει, γιατί δεν αποτελούν λύση από μόνα τους, αλλά και πώς μπορούν να ενταχθούν σωστά μέσα σε μια ολοκληρωμένη θεραπευτική στρατηγική.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΕΝΕΣΙΜΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ

Τα ενέσιμα φάρμακα παχυσαρκίας όπως το Wegovy, Mounjaro, Ozempic κλπ είναι ουσίες που δρουν κυρίως σε επίπεδο ορμονών και κέντρων κορεσμού, με στόχο να μειώσουν την όρεξη και να βοηθήσουν στην απώλεια βάρους. Κατά βάση χρησιμοποιούνται για ιατρικούς λόγους, όχι για γρήγορη δίαιτα ή για περιστασιακή χρήση.
Παρότι έχουν κλινική αξία, ο τρόπος που παρουσιάζονται στα social media τα μετατρέπει σε “μαγικό ραβδί” κάτι που φυσικά δεν ισχύει.
Όταν προσεγγίζουμε την παχυσαρκία με αυτή τη λογική, το αποτέλεσμα είναι απογοητευτικό.
Τα φάρμακα αυτά δεν σχεδιάστηκαν για να υποκαθιστούν τη σωστή διατροφή. Σχεδιάστηκαν για ανθρώπους που τα χρειάζονται στο πλαίσιο μιας συνολικής αντιμετώπισης, η οποία πάντα περιλαμβάνει αλλαγή συνηθειών και σαφώς ιατρική παρακολούθηση.

ΠΩΣ ΘΕΡΑΠΕΥΕΤΑΙ Η ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΚΑΙ ΠΟΙΟΣ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΕΝΕΣΙΜΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ

Η παχυσαρκία για αρχή να πούμε ότι δεν θεραπεύεται απλώς κόβοντας το φαγητό ή παίρνοντας μια ένεση. Είναι μια χρόνια πάθηση, πολυπαραγοντική, που απαιτεί συνδυαστική προσέγγιση.
Τα ενέσιμα φάρμακα για αδυνάτισμα μπορούν να έχουν ρόλο, αλλά μόνο επικουρικό. Δηλαδή δίπλα σε άλλες θεραπείες όπως το γαστρικό μανίκι  ή το γαστρικό μπότοξ και όχι ως αυτόνομη λύση. Εκεί είναι το κρίσιμο σημείο που συχνά παραβλέπεται.

Πώς χρησιμοποιούνται σωστά;
• Στο πλαίσιο επικουρικής υποστήριξης μετά από γαστρικό μανίκι για τη σταθεροποίηση βάρους
• Σε ασθενείς που προετοιμάζονται για χειρουργείο με εξαιρετικά μεγάλο BMI ώστε να μειωθεί το προεγχειρητικό ρίσκο
• Μαζί με ενδοσκοπικές τεχνικές, όπως το γαστρικό μπότοξ όπως προαναφέραμε
• Με παράλληλη διατροφική παρακολούθηση και συνειδητοποιημένη αλλαγή συνηθειών (καθημερινή άσκηση και παρακολούθηση διατροφική)
• Υπό στενή ιατρική καθοδήγηση και χωρίς αυθαίρετες δοσολογίες
Όταν η χρήση τους γίνεται έξω από το παραπάνω πλαίσιο, το αποτέλεσμα είναι να παύουν να δρουν και ο ασθενής να καταλήγει με μαθηματική ακρίβεια με περισσότερο βάρος απ’ ό,τι ξεκίνησε.

ΠΟΤΕ ΕΜΦΑΝΙΖΟΝΤΑΙ ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΜΕ ΤΑ ΕΝΕΣΙΜΑ ΦΑΡΜΑΚΑ

Τα προβλήματα ξεκινούν συνήθως λίγους μήνες μετά την έναρξη της ανεξέλεγκτης χρήσης. Στην αρχή ο κόσμος βλέπει γρήγορο αποτέλεσμα, ενθουσιάζεται και πιστεύει ότι βρήκε τον τρόπο. Σταματά τη διατροφή, σταματά την άσκηση, σταματά την προσπάθεια.
Όμως, σε βάθος χρόνου συμβαίνουν τα εξής:
• Το σώμα προσαρμόζεται, ο οργανισμός μαθαίνει το φάρμακο και μειώνεται η δράση του
• Η όρεξη αρχίζει να επιστρέφει
• Δεν υπάρχουν νέες διατροφικές συνήθειες να υποστηρίξουν το αποτέλεσμα
• Η αύξηση του βάρους συμβαίνει γρήγορα και αρκετά απότομα
• Η ψυχολογία του ασθενούς πέφτει και εγκαταλείπει κάθε προσπάθεια
Τα πιο σοκαριστικά περιστατικά είναι εκείνα όπου ο ασθενής όχι μόνο ξαναπαίρνει τα κιλά του, αλλά προσθέτει και περισσότερα. Συχνά μέσα σε λίγους μήνες φτάνει σε βάρος που καθιστά ακόμη και τη χειρουργική αντιμετώπιση πιο δύσκολη από ότι θα ήταν αρχικά.

ΠΟΥ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΑΥΤΗ Η ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗ ΑΥΞΟΜΕΙΩΣΗ ΒΑΡΟΥΣ

Η βασική αιτία είναι ότι τα ενέσιμα φάρμακα παχυσαρκίας δεν αλλάζουν συνήθειες. Μόνο τις καλύπτουν προσωρινά. Αντί να μάθει κανείς να τρέφεται σωστά και να χτίζει νέες συμπεριφορές, απλώς σταματά να πεινά.
Μόλις η δράση του φαρμάκου μειωθεί:
• Η παλιά όρεξη επανέρχεται.
• Ο μεταβολισμός είναι ήδη πιο αργός λόγω ταχείας απώλειας βάρους.
• Η πρόσληψη κιλών είναι ταχύτερη.
• Ο οργανισμός μπαίνει σε φαύλο κύκλο που τελικά οδηγεί σε υπερβάλλον βάρος.
Σε πολλές περιπτώσεις, ο ασθενής καταλήγει εκεί που αρχικά του είχα προτείνει να πάει: στο χειρουργείο. Μόνο που πλέον το χειρουργείο όπως προείπαμε είναι πιο απαιτητικό, γιατί το βάρος έχει αυξηθεί μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα και οι παράγοντες κινδύνου είναι μεγαλύτεροι.

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΣΤΑΔΙΑ ΤΗΣ ΣΩΣΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΩΝ ΕΝΕΣΙΜΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ

Για να λειτουργήσουν πραγματικά, πρέπει να ακολουθούνται συγκεκριμένα στάδια. Όχι πρόχειρα, όχι επειδή κάποιος φίλος το πρότεινε και σίγουρα όχι επειδή δουλεύουν σε όλους.

1. ΙΑΤΡΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Πριν ξεκινήσει κανείς οποιοδήποτε φάρμακο, εξετάζω πάντα:
• Γενική υγεία
• Παθήσεις που επηρεάζουν τον μεταβολισμό
• Προηγούμενες αποτυχημένες προσπάθειες
• Ενδείξεις για χειρουργείο ή ενδοσκοπική επέμβαση όπως το γαστρικό μπότοξ.
Η αξιολόγηση αυτή μας δείχνει αν το άτομο είναι κατάλληλο για φάρμακο και ποια θεραπευτική οδό πρέπει να ακολουθήσουμε.

2. ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΜΕ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ ΣΤΟΧΟ

Το φάρμακο πρέπει πάντα να έχει συγκεκριμένη λειτουργία, όπως:
• Μείωση προεγχειρητικού βάρους
• Σταθεροποίηση μετά από γαστρικό μανίκι
• Συνεργασία με γαστρικό μπότοξ για καλύτερο αποτέλεσμα
Καμία δόση δεν τροποποιείται χωρίς καθοδήγηση.

3. ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΙΣΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ

Εδώ μπαίνει η ουσία:
• Εκπαίδευση σε νέες διατροφικές συνήθειες
• Έλεγχος πείνας, όχι αποκλειστικά από το φάρμακο
• Ενσωμάτωση άσκησης
• Διαχείριση άγχους
Αν δεν γίνουν αυτές οι αλλαγές, το φάρμακο έχει 100% ημερομηνία λήξης.

4. ΣΤΑΔΙΑΚΗ ΔΙΑΚΟΠΗ ΚΑΙ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΒΑΡΟΥΣ

Η διακοπή πρέπει να γίνει με πρόγραμμα, όχι απότομα. Το ζητούμενο είναι ο ασθενής να έχει χτίσει ρουτίνα που θα κρατήσει το βάρος σταθερό. Να έχει εκπαιδευτεί δηλαδή σε νέο τρόπο ζωής.

ΕΝΕΣΙΜΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ ΚΑΙ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ

Πολλές φορές με ρωτάνε: “Γιατρέ, να πάρω φάρμακα ή να κάνω γαστρικό μανίκι;” Η απάντηση είναι ότι τα ενέσιμα φάρμακα δεν αντικαθιστούν επουδενι το χειρουργείο. Μπορούν όμως να λειτουργήσουν σαν εργαλείο πριν ή μετά.
Οι ενδείξεις είναι ξεκάθαρες:
• Σε πολύ υψηλό BMI όπως εξηγήσαμε και παραπάνω, ώστε να γίνει το χειρουργείο πιο ασφαλές
• Μετά από χειρουργική επέμβαση, για σταθεροποίηση
• Σε συνδυασμό με γαστρικό botox όταν υπάρχει βέβαια ανάγκη για ενδοσκοπική λύση σε λίγα κιλά συνήθως όπως συνήθως ενδείκνυται.
Ποτέ όμως δεν είναι η λύση στην παχυσαρκία από μόνα τους. Όπως και να έχει αν σκέφτεσαι ή ήδη χρησιμοποιείς ενέσιμα φάρμακα για αδυνάτισμα, θέλω να θυμάσαι δύο πράγματα:
• Δεν είναι αυτόνομη θεραπεία για την παχυσαρκία.
• Η ανεξέλεγκτη χρήση τους μπορεί να οδηγήσει σε περισσότερο βάρος απ’ ό,τι είχες αρχικά.
Η σωστή λύση είναι εξατομικευμένη, συνδυαστική και πάντα με παρακολούθηση. Δεν υπάρχει μαγικό φάρμακο. Υπάρχει όμως μια ολοκληρωμένη προσέγγιση που, όταν εφαρμόζεται σωστά, προσφέρει πραγματικά και μόνιμα αποτελέσματα.