Διατηρώντας τα πλεονεκτήματα που προσφέρει στους ασθενείς η ελάχιστα επεμβατική χειρουργική (ενδοσκόπηση, λαπαροσκόπηση), η ρομποτική μπορεί να εφαρμοστεί σε πλήθος επεμβάσεων και να αποδειχθεί πολύτιμο εργαλείο στα χέρια χειρουργών πολλών ειδικοτήτων όπως γενικών χειρουργών, θωρακοχειρουργών, καρδιοχειρουργών, γυναικολόγων, ουρολόγων, αγγειοχειρουργών, παιδοχειρουργών και χειρουργών παχυσαρκίας.
Ιδιαίτερα στις μικτού τύπου χειρουργικές επεμβάσεις παχυσαρκίας τα ρομποτικά συστήματα υπερτερούν έναντι όλων των άλλων μεθόδων, διότι οι συρραφές και οι αναστομώσεις εκτελούνται με απόλυτη ακρίβεια και έτσι επιτυγχάνεται ταχύτερη ανάρρωση του ασθενή.
Επιπλέον, ο χειρουργός δεν χρειάζεται να στέκεται όρθιος κατά την διάρκεια της επέμβασης, με αποτέλεσμα να υπάρχει περιορισμός της κόπωσης, ιδιαίτερα σε πολύωρες επεμβάσεις.
Όσον αφορά το κόστος μιας ρομποτικής χειρουργικής επέμβασης είναι χρήσιμο να διευκρινιστεί ότι αν και το κόστος της ίδιας της διαδικασίας είναι υψηλότερο από αυτό άλλων μεθόδων, λόγω της υψηλής τιμής αγοράς του συστήματος και του κόστους των υλικών ανά επέμβαση, το συνολικό κόστος μιας επέμβασης μπορεί να είναι μικρότερο, εξαιτίας της ταχύτερης ανάρρωσης του ασθενή και μείωσης του χρόνου της νοσοκομειακής νοσηλείας και των μικρών ποσοστών μετεγχειρητικών επιπλοκών.
Οι ρομποτικές επεμβάσεις εκτελούνται από τον χειρουργό, ο οποίος κάθεται σε μια χειρουργική κονσόλα και με τη βοήθεια Η/Υ και ειδικών μοχλών χειρίζεται τους αρθρωτούς βραχίονες ενός ρομπότ. Οι εντολές μεταφέρονται ψηφιακά στους βραχίονες σε πραγματικό χρόνο, οι οποίοι εκτελούν με απόλυτη ακρίβεια τις κινήσεις στο σώμα του ασθενή, μέσω 3-4 μικρών οπών. Ο επιδέξιος χειρισμών του ρομπότ είναι αποτέλεσμα ειδικής εκπαίδευσης του χειρουργού, ο οποίος προοδευτικά γίνεται αμφίχειρας και μπορεί να χειριστεί ταυτόχρονα περισσότερα εργαλεία απ’ όσα θα μπορούσε σε ένα ανοικτό χειρουργείο.
Το κορυφαίο σύστημα ρομποτικής χειρουργικής είναι το da Vinci, το οποίο αποτελείται από :
» την κονσόλα χειρισμού, η οποία διαθέτει υψηλής ευκρίνειας οθόνη για την προβολή των τρισδιάστατων εικόνων που μεταδίδει μια ενδοσκοπική κάμερα. Ο χειρισμός της κάμερας γίνεται τόσο με τους ειδικούς μοχλούς (χειριστήρια) όσο και με τα πεντάλ του συστήματος, το οποίο διαθέτει επίσης ένα σύστημα φακών τρισδιάστατης απεικόνισης με δυνατότητα μεγέθυνσης των εικόνων κατά 15 φορές. Οι εντολές, αφού σταθεροποιηθούν μέσω ενός λογισμικού, μεταδίδονται στους βραχίονες
» το βασικό σύστημα με τους 4 ρομποτικούς βραχίονες, στους οποίους προσαρμόζονται τα χειρουργικά εργαλεία, τα οποία είναι ιδιαίτερα εύκαμπτα για να διευκολύνουν τον χειρουργό.
» Και τον ενδοσκοπικό πύργο, ο οποίος περιλαμβάνει μια μεγάλη οθόνη και εργαλεία υποστήριξης του ρομπότ.
Η ρομποτική χειρουργική ξεπερνά τις ανθρώπινες αδυναμίες του χειρουργού, τελειοποιεί τη λαπαροσκοπική χειρουργική μέθοδο και μελλοντικά εκτιμάται ότι θα κυριαρχεί στις πολύπλοκες και πολύωρες χειρουργικές επεμβάσεις.