Διαφραγματοκήλη
Një hernie hiatale është një hernie e një forme tjetër ndryshe nga zakonisht, pasi shfaqet në brendësi të barkut, zakonisht si projeksion i stomakut në toraks, përmes diafragmës. Hernia hiatale përbën një patologji mjaft të shpeshtë pasi prek më shumë se 15% të popullsisë të moshës mbi 45 vjeç, ndërsa tejkalon masën prej 50% te njerëzit mbi 65 vjeç.
Një hernie hiatale është një hernie e një forme tjetër ndryshe nga zakonisht, pasi shfaqet në brendësi të barkut, zakonisht si projeksion i stomakut në toraks, përmes diafragmës. Hernia hiatale përbën një patologji mjaft të shpeshtë pasi prek më shumë se 15% të popullsisë të moshës mbi 45 vjeç, ndërsa tejkalon masën prej 50% te njerëzit mbi 65 vjeç.
Format kryesore të hernies hiatale janë hernia rrëshqitëse hiatale dhe hernia hiatale paraezofageale, në varësi të pjesës dhe të formës së rrëshqitjes së stomakut
Zakonisht ndodh tek njerëzit mbipeshë ose obezë për shkak të rritjes së presionit intra-abdominal që ngadalë-ngadalë krijon një hernie (hernie hiatale) në pikën e lidhjes së ezofagut me stomakun.
Hernia hiatale shpesh ndodh edhe tek njerëzit që kanë bërë operacion me teknikat e mbipeshës, zakonisht tek ata që kanë bërë unazën gastrike ose mëngën gastrike, ose ndarjen laterale vertikale.
Sidoqoftë, hernia hiatale mund të ndodhë edhe tek njerëzit me peshë normale, të cilët nuk kanë bërë kurrë operacion. Këta njerëz paraqesin ezofagit (të shkallës së parë, të dytë dhe të tretë) dhe simptomat e tyre janë dhimbje stomaku (dhimbje epigastrike), urth (dhimbje kaustike në stomak), si dhe shqetësime para-kardiake dhe dhimbje shpine.
Hernia hiatale shkakton simptoma të një refluksi të rëndë. Këta pacientë kanë refluks të lëngut gastrik ose të ushqimit nga stomaku në ezofag, thënë me fjalë të thjeshta, ushqimi ngrihet nga stomaku drejt gojës. Njerëzit me hernie hiatale zakonisht marrin ilaçe të përditshme për stomakun, të tilla si Pariet, Nexium, Losec, etj., ilaçe këto të cilat e mira është të mos merren për gjatë gjithë jetës pasi më vonë mund të shkaktojnë probleme në organe të tjera vitale sikundërse është mëlçia dhe në disa raste është vërejtur se si kanë shkaktuar polipe në stomak.
Zgjidhja rrënjësore dhe e vetme e problemit të hernies hiatale është një operacion i thjeshtë laparoskopik (domethënë pa prerje), i cili zgjat një ditë, dhe ku shpesh nuk keni nevojë as që të qëndroni në spital. Gjatë operacionit duhet të rindërtojmë kryqëzimin kardio-ezofag, të konvergojmë anët e diafragmës dhe disa herë nëse boshllëku është i madh të vendosim një rrjetë. Me fjalë të tjera, duket dhe ka pothuajse të njëjtën rëndësi si operacioni i hernies.
Kështu që njerëzit që vuajnë nga hernia hiatale duhet të shohin me seriozitet faktin e të diskutuarit shtruar me kirurgun specialist laparoskopik i cili merret me këto çështje dhe kështu ata zgjidhin problemin e tyre rrënjësisht dhe një herë e mirë për të gjithë jetën e tyre.
HERNIA HIATALE DHE KILET E TEPËRTA
Një arsye serioze – nëse jo më e rënda – që çon në hernie hiatale dhe në simptoma të pakëndshme është pesha e tepërt e pacientëve. Për këtë arsye, u rekomandohet pacientëve nëse ata dëshirojnë që paralelisht me operacionin për rehabilitimin e hernies hiatale të bëhet me një kosto shumë të ulët edhe një operacion i vogël kufizues (ripalosja) në mënyrë që në të njëjtën kohë të humbin të gjitha kilet e tepërta. Sigurisht, ajo që pacientët duhet të dinë është se, sa më shpejt që të humbin peshën, ata duhet të jenë të kujdesshëm që të mos e fitojnë atë përsëri duke modifikuar kështu stilin e jetesës.
PYETJE TË SHPESHTA:
ÇFARË ËSHTË HERNIA HIATALE
Hernia hiatale është një gjendje patologjike në të cilën përmes diafragmës kalon një pjesë e stomakut ose e ezofagut të poshtëm drejt toraksit. Kjo hernie përbën shkakun kryesor të sëmundjes së refluksit gastroezofageal dhe të ezofagitit.
SIMPTOMAT E HERNIES HIATALE
Në herniet e vogla hiatale simptomat janë pothuajse inekzistente dhe gjendja patologjike zakonisht zbulohet rastësisht. Me kalimin e kohës ama, simptomat e një hernie hiatale bëhen gjithnjë e më të theksuara. Simptomat më të zakonshme të një hernie hiatale janë: refluksi, urthi, fryrja e stomakut, dispepsia, gromsitja.
DIAGNOZA E HERNIES HIATALE
Hernia hiatale diagnostikohet lehtësisht në tre mënyra:
1) Duke bërë një gastroskopi të thjeshtë (e cila përbën një ekzaminim të besueshëm)
2) Duke bërë një skaner CT të gjoksit dhe pjesës së sipërme të barkut dhe / ose
3) Duke bërë një radiografi të sistemit të sipërm të tretjes (kalimi)
KIRURGJIA E HERNIES HIATALE
Trajtimi përfundimtar i hernies hiatale dhe i refluksit bëhet ekskluzivisht dhe vetëm me operacion kirurgjikal. Bëhet fjalë në këtë rast për një operacion laparoskopik. Pacienti largohet nga klinika po atë ditë ose mëngjesin e ditës tjetër. Ai nuk ka dhimbje dhe mund të kthehet menjëherë në punën e tij.
MEDIKAMENTET FARMACEUTIKE TË HERNIES HIATALE
Kur hernia hiatale është në një fazë të hershme, trajtimi zakonisht sugjerohet të bëhet me ilaçe të tilla si: losec, nexium, pariet, etj. Në thelb, me përdorimin e barnave, ajo që ndodh është që simptomat të kufizohen dhe “të mbulohen” dhe kështu pacienti të lehtësohet.
HERNIA HIATALE DHE KANCERI
Një hernie hiatale e lënë pas dore për vite me rradhë shpesh çon në barrett ezofageal, një fazë parakanceroze kjo që mund të përparojë drejtpërdrejt në kancer. (Në një fazë mjaft të përparuar të kancerit është e nevojshme për të trajtuar ezofagektominë.)
Për të ndaluar dikush zhvillimin e ezofagut barrett do të duhet të operohet herët për të rehabilituar hernien hiatale dhe për të ndalur refluksin.
HERNIA HIATALE DHE DISPNEA
Në rastet e negligjencës së hernies hiatale një pjesë e madhe e stomakut hyn në toraks dhe zapton hapësirë nga pneumonet duke shkaktuar simptoma të tilla si dispnea, saturim i zvogëluar, etj.
Një shkak tjetër është për arsye të aspirimeve të substancave të huaja në pneumon që shkaktojnë pneumoni, kështu që dëmtimi i mushkërive si rrjedhojë çon në dispne.
DHIMBJA E HERNIES HIATALE
Dhimbja e shkaktuar zakonisht nga hernia hiatale përqendrohet në toraks dhe në sternum ndërkohë që shpesh ngatërrohet me dhimbjet përkatëse që i referohen problemeve të zemrës. Kjo është një nga arsyet që diagnoza e hernies hiatale shpesh herë vonon të përcaktohet.
HERNIA HIATALE DHE USHQIMI
Ushqimi është një nga arsyet kryesore që simptomat e hernies hiatale mund të bëhen mjaft intensive, e shpesh të padurueshme. Ushqimet me shumë erëza, elementë pikantë, frutat e thata, çokollata dhe madje edhe zarzavatet e papërpunuara etj. janë vetëm disa prej ushqimeve që intensifikojnë urthin, refluksin dhe dhimbjen e gjoksit. Shmangia e ushqimeve të tilla realisht mund të sigurojë vërtet lehtësim të përkohshëm, por në asnjë rast nuk kuron problemin.
HERNIA HIATALE DHE ZEMRA
Të shumtë janë pacientët që shpesh ankohen për rritjen e presionit arterial të zemrës në kombinim me dhimbje dhe presion që ndjejnë në gjoks. Kjo është diçka që ndodh kryesisht në herniet e mëdha hiatale të toraksit ku presioni i ushtruar në gjoks është i lartë.
HERNIA HIATALE DHE ARITMITË
Një nga simptomat që rrallë njihen si simptoma të hernies hiatale janë aritmitë, sidomos pasi të keni ngrënë një sasi të madhe ushqimi.
PËRGJIGJET E PYETJEVE
PYETJE: Kohët e fundit kam bërë një gastroskopi dhe ajo tregoi se kam një hernie të madhe hiatale. Gastroenterologu më tha se do të isha mirë me trajtimin medikamentoz. Unë kam lexuar se ekziston edhe ndërhyrja me operacion. Çfarë duhet të bëj doktor? Cili eshte mendimi juaj?
PËRGJIGJJA: Padyshim që ju do të duhet të bëni ndërhyrjen me operacion për të rehabilituar shqetësimin me hernien hiatale dhe për të zgjidhur problemin një herë e mirë për gjithë jetën tuaj. E rëndësishme është të dini se është për të ardhur keq që në vitin 2020 një person me simptoma të këqija të refluksit të vuaj kur mund të bëjë një operacion kaq të thjeshtë që zgjat një ditë dhe të ndalojë marrjen e pilulave.
***
PYETJE: Mirëmbrëma, unë do të doja të dija mendimin tuaj në lidhje me problemin tim. Unë kam refluks dhe kam marrë neksium gjatë 11 viteve të fundit. A mendoni se duhet të kisha bërë diçka ndryshe? Faleminderit shumë.
PËRGJIGJJA: Ju duhet të bëni një gastroskopi të kohëve të fundit për ta parë atë dhe për të konstatuar gjendjen tuaj në mënyrë që unë t’ju them më tej se çfarë duhet të bëhet. Është më mirë ta heqësh qafe rrënjësisht problemin sesa të marrësh pilula gjatë gjithë jetës tënde të cilat mund të shkaktojnë probleme të mëlçisë. Nëse ke refluks ose një hernie hiatale, do të duhet të bëni një operacion të vogël laparoskopik që zgjat një ditë dhe kështu ju të zgjidhni problemin tuaj një herë e mirë për gjithë jetën tuaj.
***
PYETJE: Mirëmbrëma doktor, unë bëra një gastroskopi dhe kisha ezofagit të shkallës së parë, një hernie të vogël hiatale dhe gastrit gërryes. Mjeku im më shkruajti në recetë laprazol fastab për 3 muaj, por ky ilaç nuk më bëri asgjë mua, simptomat vazhdojnë të insistojnë. Çfarë medikamenti tjetër mund të marr për të parë një ndryshim?
PËRGJIGJJA: Përshëndetje. Nuk ka asnjë ilaç tjetër më të fortë. Të gjitha janë të ngjashme me atë që merr. Nëse nuk të bëri asgjë ilaçi që ti po merr aktualisht, një ilaç tjetër nuk ka për të të bërë ndonjë mrekulli. Juve do të duhet të bëni operacion për të zgjidhur problemin tuaj përgjithmonë. Vazhdoni të merrni pilula të tilla dhe jepini vetes nëse doni pak kohë, por nëse shihni se asgjë nuk ndryshon operacionin është i pashmangshëm dhe përbën të vetmen rrugëzgjidhje. Mos kini frikë pasi është një operacion laparoskopik i cili zgjat vetëm një ditë dhe realizohet pa dhimbje. Ju ktheheni menjëherë në punën tuaj dhe zgjidhni problemin tuaj një herë e mirë për gjithë jetën tuaj.
***
PYETJE: Përshëndetje, kam pasur një problem dy vjet më parë dhe nuk po haja dot për shkak të depresionit të rëndë. Arrita të peshoja 41 kg dhe stomaku u mbyll plotësisht. Kisha ndjesinë e mbytjes me gjithçka që mund të haja. Për dy vjet me rradhë kam ngrënë vetëm supa dhe krem supe. Tani ha normalisht por kam frikë të gëlltis dhe shpesh ndiej urth dhe shqetësime nëse ha më shumë se normalja. Gjithashtu shkoj menjëherë në tualet. Sapo ha diçka menjëherë shkoj në banjo. Doja t’ju pyesja nëse është normale dhe çfarë duhet bërë? Mos vallë kam hernie hiatale?
PËRGJIGJJA: Jo, kjo që po të ndodh nuk është normale. Ju duhet të vini t’ju shoh, të bëni një gastroskopi për të zbuluar dhe për të përcaktuar se çfarë po ndodh me stomakun tuaj, por në të njëjtën kohë duhet të raportoni simptomat tuaja edhe tek psikiatri.
***
PYETJE: Kollitem shpesh pas ngrënies. Sidomos natën. A ka ndonjë mundësi të bëhet fjalë për refluks? Disa ushqime me të vërtetë që më shqetësojnë dhe më shkaktojnë vështirësi dhimbjet e stomakut.
PËRGJIGJJA: Kollitja shpesh herë kur është intensive, e shpeshtë dhe pas ngrënies mund t’i referohet refluksit gastroezofageal. Së pari duhet të bëni një gastroskopi për të konstatuar nëse vërtet bëhet fjalë për një patologji specifike dhe më pas do të veprojmë në përputhje me rrethanat. Sidoqoftë, operacioni për të korrigjuar refluksin është shumë i thjeshtë në duart e një kirurgu me përvojë, është shumë efektiv dhe kërkon vetëm një ditë shtrim në spital.