Οι επεμβάσεις κατά της παχυσαρκίας εδώ και δεκαετίες έχουν τροποποιηθεί πολύ με αποτέλεσμα οι παρενέργειες και οι επιπλοκές να έχουν ελαχιστοποιηθεί. Το ειδικό γαστρικο μανικι αποτελεί την πιο διάσημη και αποτελεσματική μέθοδο αντιμετώπισης της παχυσαρκίας. Θεωρείται ασφαλές ακόμη και για άτομα με πολλαπλά προβλήματα υγείας, πρόκειται ωστόσο για χειρουργική επέμβαση και όπως όλες οι επεμβάσεις, έτσι και στο ειδικό γαστρικο μανικι ελλοχεύουν κίνδυνοι και επιπλοκές. Οι περισσότερες ωστόσο επιπλοκές κατά τις επεμβάσεις παχυσαρκίας οφείλονται στην ελλιπή συμμόρφωση στις οδηγίες του ιατρού.
Γαστρικο Μανικι και Επιπλοκές
Μετά το ειδικό γαστρικο μανικι ο ασθενής έχει φυσιολογικό στομάχι και πολύ γρήγορα χάνει τα περιττά κιλά ενώ η υγεία του βελτιώνεται αποτελεσματικά. Όπως όμως σε κάθε χειρουργική επέμβαση πιθανώς να υπάρξουν ορισμένες επιπλοκές και μετά το γαστρικο μανικι. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις ενδέχεται να παρουσιαστεί αιμορραγία κατά τη διάρκεια του χειρουργείου, αντιμετωπίζεται όμως άμεσα εντός του χειρουργείου χωρίς να κινδυνεύσει ο ασθενής και η υγεία του. Σε άλλη περίπτωση ενδέχεται να παρουσιαστεί αιμορραγία μετά την επέμβαση στο σημείο της παροχέτευσης, και τότε όμως το πρόβλημα διορθώνεται άμεσα με τη χορήγηση πλασμάτων ή σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις με μετάγγιση αίματος. Όπως και να ‘χει η όποια αιμορραγία αντιμετωπίζεται αμέσως και είναι μια κατάσταση που στα χέρια ενός έμπειρου χειρουργού παχυσαρκιας είναι πλήρως διαχειρίσιμη.
Μια άλλη σοβαρή όμως εξαιρετικά σπάνια -σε ποσοστό μόλις 2 % των ασθενών- επιπλοκή είναι η διαφυγή, δηλαδή η διαρροή γαστρικών υγρών εξαιτίας της μη στεγανοποίησης της γραμμικής συρραφής, η οποία αντιμετωπίζεται συντηρητικά, με παρεντερική διατροφή και παραμονή στο νοσοκομείο για 10-15 ημέρες. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί επανεγχείρηση. Πλέον όμως και με την εξέλιξη της επιστήμης η διαφυγή μπορεί να αντιμετωπιστεί με τον ρινογαστρικό σωλήνα που περνά κάτω από το στομάχι, στο έντερο και από εκεί χορηγούμε ειδική τροφή κατευθείαν στο έντερο, παρακάμπτοντας το στομάχι κι έτσι ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι του χωρίς ταλαιπωρία και νοσηλεία στην κλινική ενώ η διαφυγή θα κλείσει εντός ολίγων ημερών.
Μια άλλη πιθανή επιπλοκή που μπορεί να παρουσιαστεί μετά το γαστρικο μανικι είναι η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, ειδικά σε ανθρώπους που είναι βουλιμικοί και η οποία όμως αντιμετωπίζεται πολύ εύκολα με φαρμακευτική αγωγή (losec, Nexium κλπ).
Τέλος ένα πολύ μικρό ποσοστό ανθρώπων μετά από χρόνια μπορεί να πάρει ξανά κάποια κιλά. Σε αυτή την περίπτωση θα χρειαστεί να γίνει μια απλή γαστροσκόπηση με μέθη μέσω της οποίας θα γίνει έκχυση μπότοξ (Gabriel’s γαστρικο μπότοξ) ώστε άμεσα να επανέλθει η γκρελίνη στα φυσιολογικά επίπεδα και να χάσουν τα κιλά. Στην περίπτωση μεγάλη υποτροπής της παχυσαρκίας –πράγμα πάρα πολύ σπάνιο- ενδεχομένως ο χειρουργος παχυσαρκιας να προτείνει να συμπληρωθεί το γαστρικο μανικι με εντερική παράκαμψη ώστε να μην απορροφάται όλο το φαγητό.
Γαστρικός Δακτύλιος και Επιπλοκές
Οι επιπλοκές του γαστρικού δακτυλίου χωρίζονται στις άμεσες και απώτερες. Στις άμεσες επιπλοκές συγκαταλέγεται ένας τραυματισμός του στομάχου κατά την τοποθέτηση του δακτυλίου, μια επιπλοκή ωστόσο πολύ σπάνια έως μηδενική στα χέρια ενός έμπειρου χειρουργού παχυσαρκίας.
Στις απώτερες επιπλοκές ανήκει το γλίστρημα, δηλαδή το να αλλάξει ο γαστρικος δακτυλιος θέση με την πάροδο των χρόνων και να κατέβει προς το στομάχι. Έτσι προκαλεί εγκολεασμό και απόφραξη του στομάχου με αποτέλεσμα ο ασθενής να έχει αρκετούς εμετούς και να αδυνατεί να καταναλώσει τροφή. Σε αυτή τη περίπτωση αφαιρείται ο δακτύλιος με το γαστροσκόπιο επομένως το πρόβλημα λύνεται μέσα σε λίγη ώρα. Σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα πιθανώς να μπορεί να διορθωθεί ο δακτύλιος και να τοποθετηθεί στη σωστή θέση. Όπως και να ‘χει πρόκειται για επιπλοκές εύκολα διαχειρίσιμες.
Μια δεύτερη επιπλοκή που ανήκει στις απώτερες είναι η λεγόμενη διάβρωση του στομάχου (erozon). Στην περίπτωση αυτή ο γαστρικος δακτυλιος εισχωρεί μέσα στο στομάχι. Δεν δημιουργεί τρύπα στο στομάχι όπως πολλοί πιστεύουν απλώς συμπεριφέρεται σαν ένα σύρμα που δένουμε σε έναν κορμό και ακολούθως καλύπτεται από το δέντρο. Έτσι ο δακτύλιος βρίσκεται μέσα στο στομάχι και αφαιρείται πολύ εύκολα με το γαστροσκόπιο.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Πολλοί χειρουργοί που δεν έχουν μεγάλη εμπειρία στην παχυσαρκία προτείνουν σε αυτή τη περίπτωση στον ασθενή να αφαιρέσουν χειρουργικά τον δακτύλιο και μάλιστα με ανοιχτή τομή. Αυτό είναι απαράδεκτο καθώς ο ασθενής κινδυνεύει με άλλου είδους επιπλοκές, μέχρι που μπορεί να αποβεί και θανατηφόρα. Ο γαστρικος δακτυλιος πρέπει να αφαιρείται μόνο με το γαστροσκόπιο και ένας έμπειρος χειρουργος παχυσαρκιας μπορεί να το κάνει.
ΠΟΤΕ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΦΑΙΡΕΘΕΙ Ο ΓΑΣΤΡΙΚΟΣ ΔΑΚΤΥΛΙΟΣ: Ανά τον κόσμο έχουν τοποθετηθεί τα τελευταία χρόνια χιλιάδες δακτύλιοι. Έως και σήμερα -παρά το γεγονός πως έχουν εξελιχθεί νέες τεχνικές κατά της παχυσαρκίας όπως το ειδικό γαστρικο μανικι– ο δακτύλιος παραμένει πολύ δημοφιλής. Η μόνιμη απορία όμως των ασθενών είναι το «αν» και το «πότε» πρέπει να αφαιρεθεί ο γαστρικος δακτυλιος. Η απάντηση είναι πως πρέπει να αφαιρεθεί στις περιπτώσεις που ο ασθενής ξαναπάρει σωματικό βάρος, κάτι που μπορεί να συμβεί είτε επειδή τον ξεγελούν οι ρευστές υπερθερμιδικές τροφές (ρευστοποιημένα γλυκά) και έχει επανέλθει το επίπεδο γκρελίνης αποκτώντας ξανά βουλιμικές τάσεις είτε επειδή έχει γλιστρήσει ο δακτύλιος ή έχει παρατηρηθεί η διάβρωση του στο στομάχι όπως αναφέραμε και παραπάνω. Τότε εκείνο που πρέπει να γίνει είναι ο χειρουργος παχυσαρκιας να εφαρμόσει στον ασθενή μία άλλη τεχνική όπως για παράδειγμα το ειδικό γαστρικο μανικι ή κατά περίπτωση το γαστρικο bypass.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Η αφαίρεση του δακτυλίου καλό θα ήταν να συνοδευτεί με φαρμακευτική αγωγή μείωσης του σωματικού βάρους αλλά και ειδικό τρόπο ζωής (άσκηση, κίνηση) και διατροφή προκειμένου να αποφευχθεί η υποτροπή παχυσαρκίας και ο ασθενής να μην πάρει ξανά τα κιλά που έχασε. Υπάρχουν όμως και οι περιπτώσεις κατά τις οποίες ο ασθενής θα μπορέσει να χαλαρώσει το δακτύλιο και να περιμένει 1-2 χρόνια. Έπειτα, εφόσον δε θα έχει σημειωθεί σημαντική αύξηση του βάρους του, να προχωρήσει στην αφαίρεση του.
Γαστρικο Bypass και Επιπλοκές
Οι επιπλοκές στο γαστρικο bypass διαχωρίζονται όπως και στο γαστρικο μανικι σε άμεσες και απώτερες. Στις σημαντικότερες άμεσες επιπλοκές συγκαταλέγονται μια πιθανή αιμορραγία κατά τη διάρκεια της επέμβασης η οποία ωστόσο αντιμετωπίζεται αμέσως εντός του χειρουργείου χωρίς να κινδυνεύσει ο ασθενής και η υγεία του, αλλά και η διαφυγή (διαρροή γαστρικών υγρών). Και οι δύο μαζί αυτές οι χειρουργικές επιπλοκές είναι εξαιρετικά σπάνιες σε ποσοστό μικρότερο του 2%. Η διαφυγή αντιμετωπίζεται συντηρητικά, με παρεντερική διατροφή και παραμονή στο νοσοκομείο για κάποιες ημέρες. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις χρήζει επανεγχείρησης. Πλέον όμως και με την εξέλιξη της επιστήμης η διαφυγή μπορεί να αντιμετωπιστεί με τον ρινογαστρικό σωλήνα που περνά κάτω από το στομάχι, στο έντερο και από εκεί χορηγούμε ειδική τροφή κατευθείαν στο έντερο, παρακάμπτοντας το στομάχι κι έτσι ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι του χωρίς ταλαιπωρία και νοσηλεία στην κλινική ενώ η διαφυγή θα κλείσει εντός ολίγων ημερών.
Στις απώτερες παρενέργειες του γαστρικού bypass περιλαμβάνονται οι διαταραχές της θρέψης που σχετίζονται με την δυσαπορρόφηση (δυσκολία στην απορρόφηση της τροφής) κυρίως των λιπαρών τροφών και των γλυκών. Επομένως τότε χρειάζεται ο ασθενής να λαμβάνει τακτικά συμπληρώματα διατροφής ως επι το πλείστον σίδηρο, ασβέστιο και βιταμίνη B12, σε κάποιες περιπτώσεις και πρωτεΐνη.
Στα αρνητικά της συγκεκριμένης τεχνικής –τέλος- συγκαταλέγονται και οι συχνές διαρροϊκές κενώσεις που παρουσιάζονται και οι οποίες ενδέχεται να προκαλέσουν αφυδάτωση. Σε αυτή τη περίπτωση πρέπει να ακολουθηθεί φαρμακευτική αγωγή και ειδική διατροφή έως ότου οι κενώσεις περιοριστούν σε μία έως δύο ημερησίως.
Γαστρικό Μπαλόνι και Επιπλοκές
Οι ασθενείς θα πρεπει να γνωρίζουν πως υπάρχουν δύο είδη γαστρικού μπαλονιου. Εκείνα που γεμίζουν με αέρα και εκείνα που γεμίζουν με νερό. Στις άμεσες επιπλοκές συγκαταλέγονται τα δυσπεπτικά προβλήματα, οι τάσεις προς εμετο και οι πόνοι του στομάχου (γαστριτιδες). Στις περιπτώσεις αυτές ο ασθενής πρέπει να λάβει φαρμακευτική αγωγή προκειμένου να υποχωρήσουν τα συμπτώματα.
Τα συμπτώματα όμως όταν το γαστρικο μπαλόνι είναι νερού, είναι τόσο έντονα που συχνά οι ασθενείς αναγκάζονται να τον αφαιρέσουν καθώς δεν μπορούν να τα υπομείνουν.
Στην περίπτωση του μπαλονιου αέρος τα συμπτώματα είναι πολύ μικρότερης έντασης ωστόσο και πάλι υφίστανται.
Και στις δύο εκδοχές του μπαλονιου, στην περίπτωση που αυτό ξεφουσκώσει, μπορεί να περάσει στο έντερο και να προκαλέσει ειλεό (απόφραξη του εντερου). Τότε ο ασθενής θα πρέπει να χειρουργηθεί. Σε κάθε περίπτωση το γαστρικο μπαλόνι παραμένει για 6-8 μήνες και μετα πρέπει οπωσδήποτε να αφαιρεθεί.
Γαστρική Πτύχωση και Επιπλοκές
Η γαστρική πτύχωση είναι μια από τις νεότερες τεχνικές κατά της παχυσαρκίας και γίνεται και αυτή λαπαροσκοπικά. Οι άμεσες επιπλοκές της είναι παρόμοιες με αυτές στο γαστρικο μανικι, δηλαδή μια πιθανή αιμορραγία ή η διαφυγή. Η διαφορά στην περίπτωση της πτύχωσης είναι πως η διαφυγή αν συμβεί, θα εντοπιστεί ανάμεσα στις ραφές της πτύχωσης αλλά πολλές φορές μπορεί να δημιουργηθεί διαφυγή και μέσα στο πτυχωμένο σημείο του στομάχου. Τότε συμπεριφέρεται όπως μια ορώδης κύστης μέσα στο σημείο αυτό του στομάχου με συνέπεια ο ασθενείς να παρουσιάζει πυρετούς και απόφραξη. Πρόκειται για μια επιπλοκή που συναντάται σε ποσοστό περίπου 2%.
Στις απώτερες επιπλοκές μετά την γαστρικη πτύχωση συγκαταλέγεται ο εγκολεασμός του πτυχωμένου σημείου του στομάχου. Σε αυτή τη περίπτωση ο ασθενής παρουσιάζει απόφραξη του γαστρεντερικού σωλήνα και συχνούς εμετούς. Τότε ο ασθενής θα πρέπει να χειρουργηθεί ξανά.
Τέλος λόγω του ότι παράγεται ποσότητα γαστρικού οξέος σε μικρότερο πλέον χώρο μιας και υπάρχει μεν στομάχι όμως είναι διπλωμένο, υπάρχουν αρκετές πιθανότητες ο ασθενής να ταλαιπωρηθεί με γαστρίτιδες ενώ σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να παρουσιαστεί γαστρικό έλκος.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Πολλές φορές η πτύχωση μπορεί να παρουσιάσει υποτροπή της παχυσαρκίας (σε ποσοστό αρκετά μεγαλύτερο από ότι στο ειδικό γαστρικο μανικι) και σε αυτή τη περίπτωση πρέπει να τροποποιηθεί η τεχνική σε γαστρικο μανικι ή γαστρικό bypass κάτι που θα κρίνει ο χειρουργός παχυσαρκίας. Η συγκεκριμένη επέμβαση είναι πολύ ειδική και επιβάλλεται να πραγματοποιηθεί από έναν πολύ έμπειρο χειρουργό στην παχυσαρκία καθώς τα ποσοστά διαφυγής είναι υψηλά.
This post is also available in: Αγγλικα Αλβανικα Βουλγαρικα